دریای خزر هرگز خشک نمی‌شود

چند سالیست که شاهد نوسانات تراز آب دریای خزر هستیم و این مساله نگرانی‌هایی را بابت خشک شدن آن ایجاد کرده، اما کارشناسان معتقدند این نوسانات جزو رژیم طبیعی خزر است؛ بنابراین هرگز خشک نمی‌شود اما مساله این است که باید مراقب زمین‌های بیرون آمده از آب یا همان اراضی مستحدثه ساحلی باشیم تا دخل و تصرفی در آنها صورت نگیرد.

مدتی است سوال هایی مبنی بر اینکه وضعیت دریای خزر در سال های پیش رو به چه شکل خواهد بود ؟ آیا دریای خزر را از دست خواهیم داد؟ آیا خزر هم به دریاچه ارومیه تبدیل خواهد شد؟ به دغدغه ای برای مسوولان تبدیل شده و حتی اذهان عمومی را به خود مشغول کرده است، این سوالات ناشی از نگرانی نوسانات تراز آب دریای خزر در چند سال گذشته شکل گرفته است، خزر با وسعت ۶۰۰ هزار و ۳۸۴ کیلومتر مربع و خط ساحلی هفت هزار کیلومتر در شمال کشور واقع شده و کشورهای ایران، روسیه، جمهوری آذربایجان ، جمهوری ترکمنستان و قزاقستان اطراف آنرا احاطه کرده است.

این دریاچه دارای ذخایر نفتی فراوانی است که البته مشکلاتی را برای محیط زیست آن ایجاد کرده، تردد کشتی های تجاری و عملیات اکتشاف و استخراج نفت موجب می شود که سالانه ۱۲۲ هزار و ۳۵۰ تن آلودگی وارد این پهنه آبی شود که تهدیدی جدی برای محیط زیست این دریای بسته است.

دریای خزر محل زیست ۵۷۵ نوع گیاه و هزار و ۳۳۲ گونه جانوری است، علاوه بر این خزر محل زیست و رشد مرغوب‌ترین ماهی های جهان به ویژه ماهیان خاویاری است، ۹۰ درصد صید ماهیان خاویاری جهان مختص به این دریا است، در دریای خزر یکی از پستانداران آبزی کمیاب دنیا نیز زندگی می کند که فک خزری نامیده می شود.

علاوه بر محیط زیست و منابع نفتی غنی، میلیون ها نفر در اطراف این پهنه آبی زندگی و از مواهب آن بهره مند می شوند، البته بررسی آماری کشورهای حاشیه خزر مقداری پیچیده است و تراکم جمعیتی شهرهای حاشیه خزر در این ۵ کشور متفاوت از نسبت جمعیت کل آنها با یکدیگر است، به گونه ای که ایران بیشترین ساکن حاشیه دریای خزر را داشته و بعد از آن به ترتیب روسیه، آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان قرار دارند بنابراین نوسانات آبی دریای خزر تاثیر زیادی بر زندگی این جمعیت برجای خواهد گذاشت از این رو در چند دهه اخیر که شاهد نوسانات تراز آب خزر بودیم نگرانی های زیادی را برای ساحل نشینان شمال کشور ایجاد کرده است./ کیمیا عبدالله پور

منبع: ایرنا